„Chciałbyś życie swe włożyć w wilka wychowanie, szkoda trudu – wilk wilkiem i tak pozostanie!”

Od wieków kojarzy się z niezwykłą siłą, pięknem i wolnością. Całe narody, pragnące odznaczać się tymi cechami, uznali to niezwykłe zwierzę za swojego przodka. To dzięki niemu powstała wspaniała cywilizacja starożytnego Rzymu. Jednocześnie jest również utożsamiane ze złem, które czai się w ciemnych lasach, porywa zwierzęta, zagraża nie trzymającym się ścieżki dzieciom i połyka niewinne staruszki. Z czasem, w ludzkiej wyobraźni urosło do rangi okrutnej bestii, którą można pokonać jedynie dzięki srebrnym kulom. Wilki od stuleci zarówno fascynują, jak i przerażają. Polska leży na granicy występowania tych wspaniałych zwierząt. I to właśnie u nas jest ich coraz mniej. Może dojść nawet do tego, że o wilkach będziemy słyszeć już tylko w opowieściach o czerwonym kapturku.

Postać wilka bardzo często pojawia się w naszej kulturze, chociaż na pierwszy rzut oka wcale nie wydaje się to oczywiste. Jako dzieci słuchamy bajki o złym wilku, który pożarł babcię i chciał zjeść czerwonego kapturka. Większości z nas znana jest czeska bajka o wilku i zającu, któremu to dzielny szarak wciąż uciekał i płatał drapieżcy psikusy, z których się zaśmiewaliśmy. W szkole uczyliśmy się o Remulusie i Remusie. Potężnych braciach, założycielach Rzymu, których wykarmiła wilczyca. Pochodzeniem od szarego wilka szczycili się również Turkowie i Mongołowie. Chińczycy tłumaczyli sobie zaćmienie słońca tym, że wielką, ognistą kulę połyka wilk. W starożytnej Grecji drapieżnik ten był wiernym towarzyszem boga wojny, Aresa, dlatego też kto zobaczył go przed bitwą, mógł być pewny zwycięstwa. Szamani i przywódcy dawnych plemion ubierali się w wilcze skóry, gdyż dzięki temu mieli zyskać najważniejsze cechy tego zwierzęcia. Z czasem wizerunek drapieżnika uległ wypaczeniu. Z pięknego, silnego, wolnego stworzenia stał się nikczemnym potworem, który czyha na życie zwierząt gospodarskich, a czasem również ludzkie. Z czasem pojawiły się opowieści o wilkołakach, które bezlitośnie mordowały wszystkich na swojej drodze. Istnieje całe mnóstwo powiedzeń, w których pojawia się postać wilka, najczęściej o dość negatywnym brzmieniu.

Wilk jest gatunkiem występującym w Azji, Europie Północnej i Ameryce Północnej. Największą liczbą osobników może poszczycić się Kanada, ponieważ żyje tam nawet 50 tysięcy wilków. Nieco mniej, bo 30 tysięcy zamieszkuje Rosję, a od 7 do 5 tysięcy Alaskę. W porównaniu do Europy są to kolosalne liczby. Tutaj najwięcej żyje ich w Rumunii – ok 2500 osobników. W Polsce natomiast może być ich zaledwie 400. Niezmiennie, na liczebność populacji wpływ ma człowiek. Wilki potrzebują swojego terytorium, które może obejmować nawet 300 km². Coraz gęstsze sieci dróg, coraz intensywniejsze wycinanie lasów odbierają im środowisko naturalne. Wilki tępiono, ponieważ to one polowały na zwierzęta hodowlane. Dziś już nie myśli się o tym, jak pięknymi i wyjątkowymi stworzeniami są. Jaka jest prawda o wilkach?

Niewątpliwie możemy pozazdrościć wilkom organizacji, jaka panuje w ich stadach, które liczą zazwyczaj ok 20 osobników. Wataha składa się z pary alfa, którą są najstarsze i najsilniejsze wilki, reszta to ich potomstwo z kolejnych dwóch, miotów. Rozmnaża się jedynie para alfa. Okres godowy przypada raz w roku na okres wczesnowiosenny. W jednym miocie pojawia się od 4 do 7 młodych. Przez pierwsze dwa tygodnie życia są ślepe, a do przetrwania potrzebują stałej temperatury otoczenia i ciągłej opieki matki, której pożywienie przynosi samiec alfa. Dopiero później szczenięta wychodzą z nory i rozpoczynają naukę u boku dorosłych wilków. Na tym etapie otrzymują przeżute pożywienie od reszty watahy. Jeszcze minie trochę czasu, zanim będą w stanie polować same. Póki są małe i psotne, pozostają pod czujnym okiem „nianiek” którymi zazwyczaj zostają zastępcy alfy, czyli następne pod względem siły wilki w stadzie. Opracowały one nawet system kar, które stosują wobec niesfornych szczeniaków. Polegają one głównie na wkładanie pyszczka do szeroko otwartego pyska opiekuna. Niektóre wilki, po osiągnięciu dorosłości, odchodzą ze swojego stada i przyłączają się do innego. W ten sposób zachodzi między nimi wymiana genetyczna.

Na szczególną uwagę zasługuje system, w jakim wilki polują. Dzielą się ona na tropicieli, które wyszukują zdobycz i informują o niej pozostałych łowców. Wtedy naganiacze osaczają zwierzynę i zaganiają ją w stronę reszty stada, które atakuje osłabioną ofiarę. Polowanie rozpoczynają wraz z nadejściem wieczoru i zdarza się, że trwa ono do samego rana. Pożywieniem dla wilków są zarówno małe ssaki i gryzonie, jak i większe, takie jak dziki, sarny i jelenie. Stado wilków jest w stanie pokonać nawet dorosłego bizona! Zdarza im się jednak zadowolić również jagodami i grzybami, a także padliną. Dorosły wilk może przeżyć bez jedzenia od 2 do 3 tygodni. Do zdobyczy dostęp mają jedynie te osobniki, które brały udział w łowach i młode, które polować jeszcze nie potrafią. Nawet „przy stole” obowiązuje hierarchia. Pierwszeństwo ma para alfa, a dopiero później pożywia się reszta wilków.

Napotkany w środku lasu wilk z pewnością robi wrażenie. Zwykle nie zagrażają ludziom i tolerują ich na swoim terenie, jednak nadal trzeba pamiętać o tym, aby zachować szczególną ostrożność, choćby ze względu na okazały garnitur zębów, którym może się poszczyć ten drapieżnik. Może mieć ich aż 42, a każdy ząb mierzy 2 cm długości, kły nawet 5 cm. Choć mogą kojarzyć się z udomowionymi wilczurami, to jednak są szczuplejsze i mają dłuższe nogi. Długość ciała wynosi od 100 do 130 cm, ogon zwykle mierzy 30 cm. Dorosły wilk może mieć nawet do 80cm w kłębie, samica jest nieco mniejsza: osiąga 65 cm w kłębie. Choć wilk nazywany jest szarym, to jednak jego umaszczenie może być bardzo urozmaicone. Od czerni, poprzez brązy, aż po biel. Podobnie jak lwy, drapieżniki te mają również grzywę, choć może nie tak okazałą, jak królowie sawanny. Dłuższe włosy porastają kark i barki, układając się w charakterystyczne pasmo, które unosi się w chwilach zdenerwowania lub podniecenia. Wilcze owłosienie składa się z dwóch warstw. Tzw. podszerstek jest bardzo ciepły i delikatny, chroni przed utratą temperatury. Chronią go grube i sztywne włosy, chroniące przed wiatrem i deszczem. Powiedzenie „wilczy apetyt” nie wzięło się znikąd. Elastyczne ściany przełyku pozwalają tym zwierzętom łykać duże kęsy mięsa, a pojemne żołądki pozwalają na zjedzenie naprawdę ogromnych porcji. Na wolności wilki przeżywają od 12 do 16 lat.

Cicho stąpają między drzewami. Ich oczy śledzą każdy ruch. Bezszelestnie przemierzają swoje leśne królestwo. Czy jest się czego bać? Nie. Trzeba szanować. Trzeba pamiętać, że wilki bardzo rzadko pozwalają sobie na polowanie na gospodarskie zwierzęta, a zabijanie ich zaburza system, w jakim polują, co zmusza je do chwytania ofiar coraz łatwiejszych. Wilki to piękne, majestatyczne zwierzęta, które zasługują na podziw. My, ludzie, moglibyśmy uczyć się od nich organizacji, odwagi, możemy zazdrościć im wolności. Wolności, którą każdego dnia ograniczamy im coraz bardziej.

To nie wilki są naszymi wrogami. To my zagrażamy im bardziej, niż one nam.

Auto: Agnieszka Wojcieszek Data publikacji: 10 sierpnia 2017 Dodano w kategorii: WYDARZENIA