EDUKUJEMY POKOLENIA
ABY RAZEM TWORZYĆ DOBRE ŚRODOWISKO
EGZEKWUJEMY PRAWA
ZWIERZĄT GOSPODARSKICH
CHRONIMY
ZAGROŻONE GATUNKI
Z okazji Europejskiego Dnia Parków Narodowych przygotowaliśmy dla Was charakterystykę jednego z piękniejszych Polskich Parków Narodowych. Miejsca, które wyróżnia się nie tylko pod względem różnorodności fauny i flory, ale także niesie ze sobą historię południowych krańców naszego kraju. Oto Babiogórski Park Narodowy.
Babia Góra. Najwyższe wzniesienie Beskidów Zachodnich, zajmujących drugie miejsce na „wysokościowym” podium zaraz po Tatrach. Charakterystyczny szczyt Diablak. Północne, strome stoki, rumowiska skalne, piaskowce i gołoborza z licznymi dolinami potoków. Połogi i spłaszczone stoki południowe, pomalowane różnymi kolorami, w zależności od pory roku – od zimowych bieli, przez wiosenno-letnie zielenie i pastele, aż po złociste brązy i czerwienie jesieni.
Babia Góra jest najwyższym szczytem Babiogórskiego Parku Narodowego utworzonego w 1954 roku na terenie województwa krakowskiego. Leży na południu Polski, w powiecie suskim i nowotarskim (województwie małopolskim) przy granicy ze Słowacją. Czynnikami, które zadecydowały o utworzeniu parku, były przede wszystkim: klasycznie wykształcony układ pięter roślinno-klimatycznych, zespół rzadkiej roślinności naskalnej, a także jedyne w Polsce siedlisko okrzynu jeleniego oraz endemicznej rogownicy alpejskiej. O powiększenie powierzchni rezerwatu walczono ponad 20 lat. Dopiero w 1997 roku udało się, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, poszerzyć go do 3391,55 ha, tworząc przy tym otulinę o powierzchni 8437 ha. Rezerwat ścisły obejmuje ponad 1049 ha (1/3 parku), a rezerwat częściowy 624,89 ha. Pod ochroną całkowitą znajduje się piętro halne, pasma kosodrzewiny, boru świerkowego oraz fragment lasów regla dolnego. W partii szczytowej Babiej Góry występuje jedyne w Beskidach piętro halne oraz mnóstwo zanikających już stawów osuwiskowych.
W Zawoi wybudowano Ośrodek Edukacji Babiogórskiego Parku Narodowego, opowiadającego o walorach babiogórskiej przyrody. A jest o czym opowiadać. Teren rezerwatu zamieszkuje prawie 4500 różnych gatunków i podgatunków zwierząt oraz roślin. Ponad 100 gatunków ptaków, m. in. dzięcioły i puchacze, liczne ssaki, tj. niedźwiedzie, jelenie czy wilki oraz rzadkie okazy owadów. Nie wypada zapomnieć o roślinach naczyniowych, mchach, porostach, grzybach i glonach oraz o 70 gatunkach roślin wysokogórskich. Wśród nich ochroną objęte są aż 54 odmiany. Roślinność pięter roślinno-klimatycznych zmienia się w zależności od warunków pogodowych, a te przekształcają się wraz ze wzrostem wysokości. Im wyżej, tym bardziej przypominają te, panujące w Alpach. Wśród trawiastych łąk i skalisto-żwirowych podłoży ujrzymy m. in. wyblina jednolistnego, turzycę, tocję karpacką, liczne odmiany buków i świerków, czosnek niedźwiedzi, jarzębinę oraz goździki, kosmki i lilie. Przechadzając się ścieżkami edukacyjnymi – w tym ścieżką „Echa pierwotnej puszczy karpackiej”, „Śladami Wawrzyńca Szkolnika” oraz „Babia Góra bez granic” – poznasz budynki architektoniczne pierwotnych mieszkańców, ślady historyczne oraz liczne majestatycznie wznoszące się twory przyrody ożywionej i nieożywionej. Nie zapomnij o wyprawie na urokliwe szczyty, tj. Sokolica, Kępa, Gówniak oraz Mała Babia Góra.
Ochrona przyrody parku pozwala zachować bioróżnorodność gatunkową, występujących tam okazów oraz skutecznie troszczyć się o walory krajobrazowe Babiej Góry. Dzięki niej można odtworzyć zniszczone lub zniekształcone przez człowieka siedliska przyrodnicze oraz zapobiegać ich dalszemu eksploatowaniu. W 1977 roku Babia Góra została objęta statusem Rezerwatu Biosfery i włączona do programu UNESCO „Człowiek i biosfera”. Z czasem zapracowała na miejsce w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, ze względu na bycie jedyną dla rzadkich gatunków ostoją ptaków oraz siedliskiem zwierzyny leśnej.
Babiogórski Park Narodowy w liczbach:
powierzchnia: 16,37 km2
łączna długość szlaków: ok. 60 km
wysokość: 1725 m. n. p. m.
ochrona ścisła: 33,1%
ochrona częściowa: 61,5%
ochrona krajobrazowa: 5,5%